OVER LEREN

Hieronder vind je een aantal bronnen die een uitstekende start zijn voor de leraar die meer wil weten over hoe je leerlingen leren. Alle informatie is gebaseerd op gedegen onderzoek. Sommige bronnen zijn misschien iets moeilijker begrijpelijk door het feit dat ze Engelstalig zijn of een sterk wetenschappelijk taalgebruik hanteren, vandaar een indicatie van taal + moeilijkheidsgraad (* = weinig wetenschappelijke voorkennis vereist tot *** = wetenschappelijke lectuur). Dit is geen hitlijst, dus nummer 2 is niet beter dan nummer 4. Sommige bronnen vermelden ook duidelijk de link met instructie. Bronnen die exclusief over instructie handelen, komen (later) elders op deze site aan bod. Dit is ‘work in progress’, dus de lijst wordt aangevuld. Interessante tips zijn absoluut welkom!

1. LEARNING SCIENTISTS

Deze dames bieden een blog en interessante bronnen aan over leren (en hoe instructie in te richten zodat leerlingen optimaal leren). De posters met zes effectieve strategieën worden ondertussen vaak gebruikt. Een must! (Posters: NL * – blog EN **) [LINK]

2. WHAT WORKS – WHAT DOESN’T

Dit artikel uit Scientific American Mind is een gevatte, beknopte en visueel aantrekkelijke samenvatting van het artikel over leerstrategieën van Dunlosky et al (zie verder). Het beschouwt een aantal sterke strategieën (selftesting = retrieval practice; distributed practice), veelbelovende strategieën (zelfverklaren, interleaving en elaboratieve vragen stellen) en minder effectieve strategieën (markeren, herlezen, mnemonics, samenvatten en verbeelden). (EN *) [LINK]

3. KLASSE

Een beknopt artikel over effectief leren in Klasse, door Kristel Vanhoyweghen en Tim Surma. Het is een laagdrempelige start maar meer duiding is noodzakelijk voor een goede implementatie in de klas. (NL*) [LINK]

4. KLASKIT

Dit boekje lees je op één avond uit. En toch bevat het een schat aan rijkdom voor de startende en de ervaren leraar. De evidence-base rond leerstrategieën zit verwerkt in verschillende hoofdstukken. Zo gaat vb het hoofdstuk over “werk multimediaal” dual-coding ter sprake brengen, en een hoofdstuk “herhaal – pauze – herhaal – langere pauze – herhaal” dieper in op de voordelen van distributed practice. Ook geeft het boek interessante wetenschappelijke links mee voor leraren die na het lezen wat ‘meer’ willen. [LINK]

5. DEANS FOR IMPACT – THE SCIENCE OF LEARNING

Dit kleine boekje bundelt bestaand cognitief-wetenschappelijk onderzoek over hoe mensen leren, en verbinden het aan praktische implicaties voor de integratie in de klaspraktijk. Een knap startpunt voor leraren die nog niet zo hard vertrouwd zijn met cognitief wetenschappelijk onderzoek. (EN:*) [LINK]

6. TOP 20 PRINCIPLES FROM PSYCHOLOGY FOR TEACHING AND LEARNING

Deze publicatie van American Psychology Association (APA) rangschikt wat volgens hen de 20 meest interessante principes voor onderwijs zijn binnen psychologie. Elk principe wordt eerst verklaard, en nadien de mogelijke relevantie voor onderwijs verklaard. Ze ordenen de principes in 5 hoofdstukken. (EN:**) [LINK]

Hoe studenten denken en leren’
Wat motiveert studenten
Waarom is sociale context, persoonlijke relaties en emotioneel welbevinden belangrijk voor het leren van studenten
Wat is een doeltreffend klasmanagement?
Hoe evalueer je vooruitgang van leerlingen.

7. MAKE IT STICK – THE SCIENCE OF SUCCESSFUL LEARNING

Een aangenaam, leesbaar boek dat probeert om principes over leren – door middel van verhalen en voorbeelden – te transfereren van het lab naar de klas. (EN:*) [LINK]

8. IMPROVING STUDENTS’ LEARNING WITH EFFECTIVE LEARNING TECHNIQUES: PROMISING DIRECTIONS FROM COGNITIVE AND EDUCATIONAL PSYCHOLOGY

Dit wetenschappelijk artikel vat tien vaak leerstrategieën samen volgens een vast stramien: een beschrijving van de strategie, hoe generaliseerbaar de bevindingen zijn door leercondities, studentkarakkteristieken en leermiddelen te bespreken waarvoor de strategie zou kunnen werken, effecten in realistische onderwijscontexten, mogelijkheden en beperkingen voor implementatie en tenslotte een algemeen ‘oordeel’. De onderzoekers schreven in hun abstract het volgende: ” In deze artikel bespreken we 10 leertechnieken in detail en geven we aanbevelingen over hun relatieve bruikbaarheid voor onderwijs. We selecteerden technieken die naar verwachting relatief gebruiksvriendelijk waren en dus door veel studenten konden worden gebruikt. Ook werden sommige technieken (bijvoorbeeld markeren en herlezen) geselecteerd omdat studenten er veel op vertrouwen, waardoor het bijzonder belangrijk is om te onderzoeken hoe goed ze werken. Het is een vaak geciteerd referentie-artikel, en een goede start als je nog nooit eerder een wetenschappelijk artikel las (EN:***) [LINK]