Hieronder vind je een aantal bronnen die een uitstekende start zijn voor de leraar die meer wil weten over hoe je leerlingen leren. Alle informatie is gebaseerd op gedegen onderzoek. Sommige bronnen zijn misschien iets moeilijker begrijpelijk door het feit dat ze Engelstalig zijn of een sterk wetenschappelijk taalgebruik hanteren, vandaar een indicatie van taal + moeilijkheidsgraad (* = weinig wetenschappelijke voorkennis vereist tot *** = wetenschappelijke lectuur). Dit is geen hitlijst, dus nummer 2 is niet beter dan nummer 4. Sommige bronnen vermelden ook duidelijk de link met instructie. Bronnen die exclusief over instructie handelen, komen (later) elders op deze site aan bod. Dit is ‘work in progress’, dus de lijst wordt aangevuld. Interessante tips zijn absoluut welkom!
1. LEARNING SCIENTISTS
Deze dames bieden een blog en interessante bronnen aan over leren (en hoe instructie in te richten zodat leerlingen optimaal leren). De posters met zes effectieve strategieën worden ondertussen vaak gebruikt. Een must! (Posters: NL * – blog EN **) [LINK]
2. WHAT WORKS – WHAT DOESN’T
Dit artikel uit Scientific American Mind is een gevatte, beknopte en visueel aantrekkelijke samenvatting van het artikel over leerstrategieën van Dunlosky et al (zie verder). Het beschouwt een aantal sterke strategieën (selftesting = retrieval practice; distributed practice), veelbelovende strategieën (zelfverklaren, interleaving en elaboratieve vragen stellen) en minder effectieve strategieën (markeren, herlezen, mnemonics, samenvatten en verbeelden). (EN *) [LINK]
3. KLASSE
Een beknopt artikel over effectief leren in Klasse, door Kristel Vanhoyweghen en Tim Surma. Het is een laagdrempelige start maar meer duiding is noodzakelijk voor een goede implementatie in de klas. (NL*) [LINK]
4. KLASKIT
Dit boekje lees je op één avond uit. En toch bevat het een schat aan rijkdom voor de startende en de ervaren leraar. De evidence-base rond leerstrategieën zit verwerkt in verschillende hoofdstukken. Zo gaat vb het hoofdstuk over “werk multimediaal” dual-coding ter sprake brengen, en een hoofdstuk “herhaal – pauze – herhaal – langere pauze – herhaal” dieper in op de voordelen van distributed practice. Ook geeft het boek interessante wetenschappelijke links mee voor leraren die na het lezen wat ‘meer’ willen. [LINK]
5. DEANS FOR IMPACT – THE SCIENCE OF LEARNING
Dit kleine boekje bundelt bestaand cognitief-wetenschappelijk onderzoek over hoe mensen leren, en verbinden het aan praktische implicaties voor de integratie in de klaspraktijk. Een knap startpunt voor leraren die nog niet zo hard vertrouwd zijn met cognitief wetenschappelijk onderzoek. (EN:*) [LINK]
6. TOP 20 PRINCIPLES FROM PSYCHOLOGY FOR TEACHING AND LEARNING
Deze publicatie van American Psychology Association (APA) rangschikt wat volgens hen de 20 meest interessante principes voor onderwijs zijn binnen psychologie. Elk principe wordt eerst verklaard, en nadien de mogelijke relevantie voor onderwijs verklaard. Ze ordenen de principes in 5 hoofdstukken. (EN:**) [LINK]
- Hoe studenten denken en leren’
- Wat motiveert studenten
- Waarom is sociale context, persoonlijke relaties en emotioneel welbevinden belangrijk voor het leren van studenten
- Wat is een doeltreffend klasmanagement?
- Hoe evalueer je vooruitgang van leerlingen.
7. MAKE IT STICK – THE SCIENCE OF SUCCESSFUL LEARNING
Een aangenaam, leesbaar boek dat probeert om principes over leren – door middel van verhalen en voorbeelden – te transfereren van het lab naar de klas. (EN:*) [LINK]
8. IMPROVING STUDENTS’ LEARNING WITH EFFECTIVE LEARNING TECHNIQUES: PROMISING DIRECTIONS FROM COGNITIVE AND EDUCATIONAL PSYCHOLOGY
Dit wetenschappelijk artikel vat tien vaak leerstrategieën samen volgens een vast stramien: een beschrijving van de strategie, hoe generaliseerbaar de bevindingen zijn door leercondities, studentkarakkteristieken en leermiddelen te bespreken waarvoor de strategie zou kunnen werken, effecten in realistische onderwijscontexten, mogelijkheden en beperkingen voor implementatie en tenslotte een algemeen ‘oordeel’. De onderzoekers schreven in hun abstract het volgende: ” In deze artikel bespreken we 10 leertechnieken in detail en geven we aanbevelingen over hun relatieve bruikbaarheid voor onderwijs. We selecteerden technieken die naar verwachting relatief gebruiksvriendelijk waren en dus door veel studenten konden worden gebruikt. Ook werden sommige technieken (bijvoorbeeld markeren en herlezen) geselecteerd omdat studenten er veel op vertrouwen, waardoor het bijzonder belangrijk is om te onderzoeken hoe goed ze werken. Het is een vaak geciteerd referentie-artikel, en een goede start als je nog nooit eerder een wetenschappelijk artikel las (EN:***) [LINK]
9. WHY DON’T STUDENTS LIKE SCHOOL
10. WHAT IF EVERYTHING YOU KNEW ABOUT EDUCATION WAS WRONG
11. LEREN ZICHTBAAR MAKEN MET DE KENNIS OVER HOE WIJ LEREN
12. ORGANIZING INSTRUCTION AND STUDY TO IMPROVE LEARNING
13. WHAT DOES THIS LOOK LIKE IN THE CLASSROOM,
14. WHAT EVERY TEACHER NEEDS TO KNOW ABOUT PSYCHOLOGY
15. STUDY SMART – HOW TO SUCCEED USING THE SCIENCE OF LEARNING
16. RECENT RESEARCH ON HUMAN LEARNING CHALLENGES CONVENTIONAL INSTRUCTIONAL STRATEGIES
17. INTEGRATING COGNITIVE SCIENCE WITH INNOVATIVE TEACHING IN STEM-DISCIPLINES
18. FROM THE LABORATORY TO THE CLASSROOM – TRANSLATING THE SCIENCE OF LEARNING FOR TEACHERS
19. SPACING EFFECTS ON LEARNING AND MEMORY
20. TEACHING THE SCIENCE OF LEARNING
21. SMALL TEACHING: EVERYDAY LESSONS FROM THE SCIENCE OF LEARNING
22. HOW WE LEARN: THE SURPRISING TRUTH ABOUT WHEN, WHERE AND WHY IT HAPPENS
23. STRENGTHENING THE STUDENT TOOLBOX – STUDY STRATEGIES TO BOOST LEARNING